Eκτός από τις βιταμίνες, είναι και τα ιχνοστοιχεία πολύ σημαντικά για τον οργανισμό. Σε αυτά ανήκει και το σελήνιο, ένα ζωτικής σημασίας ιχνοστοιχείο για τον οργανισμό, με αξιοσημείωτες αντιοξειδωτικές ιδιότητες, που λειτουργεί συνεργικά με την επίσης αντιοξειδωτική βιταμίνη Ε.

Το σελήνιο έχει αποτοξινωτικές και αντιοξειδωτικές ιδιότητες, πράγμα που σημαίνει ότι προστατεύει τον οργανισμό μας από τις ελεύθερες ρίζες*. Θεωρείται όμως ότι τα τελευταία χρόνια, ειδικά στην Ευρώπη τα εδάφη έχουν φτωχύνει σε σελήνιο και έτσι δεν παίρνουμε πια επαρκείς ποσότητες του εν λόγω ιχνοστοιχείου από τη διατροφή μας. Δεν χρειάζεται να ανησυχούμε όμως υπερβολικά. Προβλήματα μπορεί να προκαλέσει μόνο η σοβαρή έλλειψή του, στη γονιμότητα, στην όραση, αλλά κυρίως στην εύρυθμη λειτουργία της καρδιάς αλλά και στην καλή κατάσταση των αρθρώσεων, σε ενήλικους και παιδιά. Προσοχή απαιτείται όμως και στις υπερβολικές ποσότητες που μπορεί να μας βλάψουν προκαλώντας δερματικές βλάβες, τριχόπτωση και απώλεια νυχιών, καθώς και νευρολογικές διαταραχές, όπως μούδιασμα, σπασμούς, ακόμα και παράλυση.

Γιατί να το αναζητήσουμε;

Τα οφέλη από το σελήνιο είναι πολλά. Το σελήνιο βοηθά τον οργανισμό μας να αποτοξινωθεί από ουσίες όπως ο καπνός, το αλκοόλ, τα φάρμακα, τα βαρέα μέταλλα κλπ., βοηθά στην επαρκή παραγωγή των διαφόρων ορμονών, διατηρεί υγιές το δέρμα, έχει ευεργετική επίδραση στο αναπαραγωγικό σύστημα, συμβάλλει στην εύρυθμη λειτουργία του θυρεοειδούς, ενισχύει το ανοσοποιητικό και προστατεύει τον οργανισμό από σοβαρές ασθένειες όπως ο καρκίνος και οι καρδιοπάθειες.

Συνιστώμενη ημερήσια δόση

Οι ημερήσιες ανάγκες μας σε σελήνιο είναι περίπου 55 μg. Στην Ευρώπη, ως ανώτατο ασφαλές όριο για την πρόσληψη σεληνίου ορίστηκαν τα 300 μg ημερησίως για τους ενήλικες, ενώ το όριο αυτό ελαττώνεται στα 60 μg ημερησίως για παιδιά ηλικίας 1-3 χρονών.

Από ποια τρόφιμα μπορούμε να το πάρουμε

Εξαιρετικά καλές πηγές σεληνίου είναι οι ξηροί καρποί, όπως τα καρύδια, τα πεκάν, τα κάσιους, τα μακαντέμια και τα βραζιλιάνικα φιστίκια. Σημαντικές ποσότητες σεληνίου παίρνουμε επίσης από τα πρωτεϊνούχα τρόφιμα (εντόσθια, συκώτι και νεφρά, ψάρια, κρέας, θαλασσινά, πουλερικά, αυγά και γαλακτοκομικά, με κυριότερα τα τυριά) και το ψωμί αλλά και τα δημητριακά, κυρίως τα ολικής άλεσης. Όσον αφορά τα φρούτα και τα λαχανικά, και αυτά μπορούν να μας δώσουν σημαντική ποσότητα σεληνίου, αυτό όμως εξαρτάται από το χώμα στο οποίο έχουν μεγαλώσει και την περιεκτικότητα που εκείνο είχε σε σελήνιο.

*Οι ελεύθερες ρίζες θεωρείται ότι βλάπτουν τα κύτταρα και τους ιστούς αυξάνοντας τον κίνδυνο πρόωρης γήρανσης και άλλων ασθενειών όπως είναι οι καρδιοπάθειες, οι διάφορες μορφές καρκίνου κλπ.

Σημείωση: Το σελήνιο σε υπερβολικές ποσότητες μπορεί να έχει ακόμα και τοξική δράση στον ανθρώπινο οργανισμό.

Επιστημονική επιμέλεια: Χάρης Δημοσθενόπουλος, MMedSci.PhDc, κλινικός διαιτολόγος, Προϊστάμενος Διαιτολογικού Τμήματος ΓΝΑ Λαϊκό, μέλος του Δ.Σ. της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας, (www.dimosthenopoulos.gr).